1 października 2010 roku  weszły w życie przepisy zawarte w  ustawach tworzących nowy system nauki pod wspólnym hasłem Budujemy na wiedzy.

Tempa nabiera wdrażanie reformy nauki. Zgodnie z planem działalność rozpoczęli nowo powołani członkowie Rady Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Rady Narodowego Centrum Nauki, Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych oraz Komitetu Polityki Naukowej. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prof. Barbara Kudrycka powołała również prof. Krzysztofa Kurzydłowskiego na nowego Dyrektora NCiBR. Od października 2010 r. funkcję Pełnomocnika ds. utworzenia NCN pełni prof. Szczepan Biliński.

Komunikaty o powołaniach:

Finansowanie nauki

Zasady finansowania budżetowego

Środkami finansowymi na naukę dysponuje Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego według zasad określonych w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U Nr 96, poz. 615).

 

W zakresie kompetencji Ministra pozostają przede wszystkim sprawy dotyczące:

 

• planu finansowego dotyczącego budżetu nauki, w tym poziomu finansowania Narodowego Centrum Nauki i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju,
• finansowania działalności statutowej jednostek naukowych,
• finansowania inwestycji w zakresie dużej infrastruktury badawczej,
• finansowania inwestycji budowlanych,
• finansowania współpracy międzynarodowej,
• finansowanie działalności upowszechniającej naukę,
• ustanawiania i finansowania specjalnych programów i przedsięwzięć na rzecz rozwoju nauki.

 

Środki finansowe na naukę przeznacza się na:

 

• strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych oraz inne zadania finansowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju;
• badania naukowe lub prace rozwojowe na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa prowadzone w ramach strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych;
• badania podstawowe i inne zadania finansowane przez Narodowe Centrum Nauki;
• działalność statutową jednostek naukowych, w tym służącą rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich, finansowanych w wewnętrznym trybie konkursowym;
• inwestycje w zakresie dużej infrastruktury badawczej oraz inwestycje budowlane służące badaniom naukowym lub pracom rozwojowym;
• współpracę naukową z zagranicą;
• zadania współfinansowane ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej oraz z niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielonej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);
• działalność upowszechniającą naukę;
• programy i przedsięwzięcia ustanawiane przez Ministra;
• nagrody za wybitne osiągnięcia naukowe lub naukowo-techniczne;
• stypendia naukowe dla wybitnych młodych naukowców;
• finansowanie bibliotek naukowych niewchodzących w skład jednostek naukowych.

 

Regulacje przejściowe w zakresie finansowania nauki.

 

Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki wprowadziła zmiany w systemie finansowania nauki.  Kompetencje w zakresie finansowania badań naukowych i prac rozwojowych z właściwości ministra właściwego do spraw nauki zostały przesunięte do Narodowego Centrum Nauki i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Regulacje przejściowe, zapewniające  sprawne wprowadzenie reformy nauki, szczególnie w zakresie zasad dysponowania środkami finansowymi na naukę w początkowym okresie funkcjonowania nowych przepisów określone są w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki (Dz. U Nr 96, poz. 620).

 

Jak będą rozpatrywane stare wnioski ?

 

• Przy rozpatrywaniu i kwalifikowaniu wniosków dotyczących przyznania środków finansowych na naukę nierozpatrzonych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki stosuje się przepisy obowiązujące przed 1 października 2010 r. (ustawa z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki Dz.U. z 2008 Nr 169, poz. 1049 oraz akty wykonawcze wydane na jej podstawie)
• Do wniosków o przyznanie środków finansowych na działalność statutową złożonych i nierozpatrzonych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki stosuje się przepisy tej ustawy.

 

Kto i kiedy przyjmuje nowe wnioski?

 

• Projekty badawcze – finansowanie tego zadania zostało przejęte przez Narodowe Centrum Nauki - na przełomie I i II kwartału 2011 r. wnioski będą przyjmowane przez Narodowe Centrum Nauki. Od dnia 1 października 2010 r. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie przyjmuje wniosków na projekty badawcze;
• Projekty międzynarodowe niewspółfinansowane - finansowanie tego zadania zostało przejęte przez Narodowe centrum Nauki - na przełomie I i II kwartału 2011 r. wnioski będą przyjmowane przez Narodowe Centrum Nauki. Od dnia 1 października 2010 r. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie przyjmuje wniosków na projekty międzynarodowe niewspółfinansowane;
• Projekty międzynarodowe współfinansowane – do odwołania realizowany jest ciągły nabór wniosków na starych zasadach;
• Działalność upowszechniająca naukę (dotychczasowa nazwa strumienia: działalność wspomagająca badania) - Wniosek o finansowanie działalności upowszechniającej naukę, sporządzony według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 rozporządzenia, składa się w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok, którego dotyczy planowane do realizacji zadanie lub do 31 marca roku, którego dotyczy planowane do realizacji zadanie w wersji elektronicznej za pośrednictwem systemu OSF – oraz papierowej;
• Programy i przedsięwzięcia ustanawiane przez Ministra – w IV kwartale 2010 r. na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki zostaną ustanowione programy lub przedsięwzięcia Ministra, w ramach których ogłoszone będą konkursy na finansowanie prac objętych tymi programami lub przedsięwzięciami;
• Stypendia naukowe dla wybitnych młodych naukowców – wnioski będą przyjmowane do 31 marca na podstawie obowiązujących przepisów;
• Nagrody za wybitne osiągnięcia naukowe lub naukowo-techniczne – wnioski przyjmowane są do dnia 15 grudnia na podstawie obowiązujących przepisów;

 

Co z zespołami Rady Nauki?

 

Z dniem 1 stycznia 2011 r. zadania Rady Nauki w zakresie rozpatrywania i kwalifikowania wniosków przejmują powołane przez ministra właściwego do spraw nauki zespoły, o których mowa w art. 52 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz ust. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki. W przypadkach, w których wnioski zostały poddane ocenie na zasadach dotychczasowych, oceny nie powtarza się.
Do dnia 31 grudnia 2010 r. funkcjonować będą zarówno organy Rady Nauki, jak i zespoły interdyscyplinarne i specjalistyczne, powołane na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki Dz.U. z 2008 Nr 169, poz. 1049.